çinliler yine iş başında

   

                                                       Çin'in Uzay Çalışmaları

                  Bildiğiniz gibi Stars Wars önce film olarak çıktı, sonra Reagan'ın meşhur konuşması ile gerçeğe dönüştü. Uzun süre medyada haberleri izledik laser silahları ile ABD düşman uydularını vuracak diye. Yıl kaçtı tam anımsamıyorum ama Rusya'nın bölünmesi ile olay durulmuş gibi de olsa ABD bu tür çalışmalarına devam ediyor. Bu konuda bir çok rapor bulabilirsiniz internetde. ABD'nin uzaydaki uyduları olmasaydı Afganistan ve Irak savaşlarında ne denli zorlanacağını herkes tahmin edebilir.

                Çin, 11 Ocak 2007 günü kimsenin beklemediği bir olayı gerçekleştirdi. 1999 yılında uzayda kutupsal yörüngeye yerleştirdiği FY-1C adlı meteoroloji uydusunu uzaya gönderdiği bir küçük uydu ile vurdu. Bu Yıldız Savaşları için Çin'in ilk denemesiydi ve başarılı oldu. Vurduğu uyduyu yoketmek için, Mikro uyduda bir patlayıcı yoktu, gayet basit bir düşüncenin ve çok ucuza maledilmiş bir mikro uydunun, yokedeceği uyduya arkadan değil de önden gelip çarpması ile yani uydu yoketmeyi kinetik enerji ile sağladılar. Yerden 865 km yükseklikteki uyduyu bu şekilde yoketmesi Çin'in uzay çalışmalarında ne denli ileri gittiğinin göstergesiydi. ABD ise uzun süredir uydu yoketmeyi laser silahları ile düşünüyordu.

              Bu durum ABD'yi çok sinirlendirdi, çünkü uzay hakimiyeti yavaş yavaş elinden gidiyordu ve yeni rakiplar ortaya çıkmıştı. Önce olayı uzay çöplerinin artmasına neden olduğu için protesto etti. Gerçekten de bu çarpışmanın sonunda 10 cm'den büyük 800 parçanın yokedilen uydunun yörüngesinde şu anda dolanmakta olduğu hemen gözlendi. Arkasından Avustralya ve Kanada olayı protesto etti. Ama Çin ile uzay araştırmalarında iş birliği yaptığı Rusya'dan hiç ses çıkmadı.

Çin'in uydu yoketme planı gayet basitti. Gelecekte adı asalak uydu olan bu bu mikro uydulardan uzaya bol miktarda yerleştirecek. Bunlar uzun süre görülmeyecek ve hem yere yakın yörüngelere hem de orta yükseklikteki yörüngelerde uzun süre dolanacak. Eğer düşman uydusu faaliyete geçerse, hemen onun yörüngesindeki doğrultuya ters yönde yerden yönlendirilecek. Normal bir uydu maliyetinin binde bir fiyata üretilen bu asalak uyduların tek maliyeti uzaya yerleştirilmeleri. Çin'in tekrar tekrar kullanılabilen roketler üzerine ve uzay mekiği türünde araçlara kısa zamanda sahip olacağını düşünürsek bu maliyet de bir anlamda ortadan kalkacak. Darısı başımıza...

Bu konu ile ilgili bilgileri WorldNetDaily, spaceRef.com, The New York Times, Federation of American Scientists (FAS), SpaceWar sayfalarından okuyabilirsiniz. Çin'in sadece 2006 yılı Uzay etkinliklerine ise yine bir FAS sayfasından erişebilirsiniz.

Ethem Derman